Tiftix ta’ inkjesti

Il-każ kien jikkonċerna talba għal aċċess pubbliku għal dokumenti relatati man-negozjati tal-Kummissjoni Ewropea mal-kumpaniji farmaċewtiċi dwar l-akkwist tal-vaċċini kontra l-COVID-19. B'segwitu ta’ investigazzjoni preċedenti tal-Ombudsman, il-Kummissjoni bdiet tirrieżamina aktar mid-dokumenti koperti mit-talba u tat aċċess lill-ilmentatur għal partijiet minn dawk id-dokumenti li kienet irrieżaminat. Hija wegħdet li se tkompli tindirizza t-talba fi żmien debitu.

L-ilmentatur qies li l-Kummissjoni naqset milli żżomm il-wegħda tagħha. L-Ombudsman fetħet investigazzjoni u talbet lill-Kummissjoni tispjega kif kienet qed tindirizza t-talba tal-ilmentatur, filwaqt li tqis l-investigazzjoni preċedenti tagħha. Matul l-investigazzjoni, il-Kummissjoni ħarġet deċiżjoni dwar il-bqija tad-dokumenti li għalihom l-ilmentatur kien qed ifittex aċċess. Ivvalutat mill-ġdid ukoll id-dokumenti (ftehimiet ta’ xiri bil-quddiem) li qabel kienet żvelat parzjalment u tat aċċess usa’ għalihom, inkluż fuq is-sit web tagħha.

F’dan il-kuntest, l-Ombudsman sabet li l-ebda investigazzjoni ulterjuri ma kienet ġustifikata f'dan l-istadju u għalqet il-każ, filwaqt li talbet lill-Kummissjoni tkompli bl-isforzi tagħha lejn trasparenza akbar tan-negozjati dwar il-vaċċini.

 

Il-każ kien jikkonċerna talba għal aċċess pubbliku għal messaġġi testwali bejn il-President tal-Kummissjoni u l-Uffiċjal Kap Eżekuttiv ta’ kumpanija farmaċewtika dwar ix-xiri ta’ vaċċini kontra l-COVID-19. L-ilmentatur irrefera għal artikolu fin-New York Times li għamel referenza għal tali messaġġi testwali. Il-Kummissjoni qalet li ma kellhiex fil-pussess tagħha l-messaġġi testwali.

L-investigazzjoni tal-Ombudsman uriet li l-Kummissjoni kienet talbet lill-uffiċċju privat tal-President tagħha (il-kabinett) biex ifittex biss dokumenti li jissodisfaw il-kriterji ta’ reġistrazzjoni tal-Kummissjoni. Peress li l-Kummissjoni ma tirreġistrax messaġġi testwali, it-tfittxija ma tat l-ebda riżultat. Għaldaqstant, il-Kummissjoni ma ppruvatx tidentifika kwalunkwe messaġġ testwali lil hinn minn dak li kien ġie rreġistrat fis-sistema ta’ ġestjoni tar-rekords tagħha, u għalhekk lanqas biss ma kienet ivvalutat jekk tali messaġġi testwali għandhomx jiġu żvelati.

L-Ombudsman qieset li dan jikkostitwixxi amministrazzjoni ħażina. Hi rrakkomandat li l-Kummissjoni titlob lill-uffiċċju privat tal-President biex jerġa’ jfittex il-messaġġi testwali, u għamlitha ċara li t-tfittxija ma għandhiex tkun limitata għal dokumenti li jissodisfaw il-kriterji ta’ reġistrazzjoni tagħha. Kemm-il darba jiġu identifikati xi messaġġi testwali, il-Kummissjoni għandha mbagħad tivvaluta jekk l-ilmentatur jistax jingħata aċċess pubbliku għalihom f’konformità mad-dritt tal-UE.

Bi tweġiba, il-Kummissjoni ma infurmatx lill-Ombudsman jekk kinitx wettqet dik it-tfittxija għal messaġġi testwali mhux irreġistrati. Il-Kummissjoni ma tat l-ebda raġuni għala ma wettqitx tali tfittxija.

F'dan il-kuntest l-Ombudsman ikkonfermat is-sejba tagħha ta’ amministrazzjoni ħażina.

Il-każ jikkonċerna rifjut mill-Aġenzija Ewropea għall-Mediċini li tagħti aċċess pubbliku sħiħ għal rapport ta’ studju kliniku dwar is-sikurezza u l-effikaċja ta’ mediċina. B’mod speċifiku, l-ilmentatur ma kienx issodisfat bin-nuqqas ta’ żvelar ta’ informazzjoni dwar is-sess tal-pazjenti kkonċernati u l-psewdonimi użati għall-pazjenti matul il-prova klinika.

Billi r-rapport tal-istudju kliniku kien sar aktar minn 25 sena ilu, l-ilmentatur ikkunsidra li, minħabba li għadda ż-żmien, il-psewdonimi ma setgħux jibqgħu jitqiesu bħala “data personali”. Huwa argumenta wkoll li d-divulgazzjoni ta’ din l-informazzjoni kienet meħtieġa biex il-pubbliku jkun jista’ jifhem bis-sħiħ il-kontenut tar-rapport tal-istudju u biex jiġi vverifikat jekk il-mediċina inkwistjoni kinitx sikura u effiċjenti.

L-Ombudsman sabet li kien raġonevoli għall-Aġenzija Ewropea għall-Mediċini li tikkunsidra l-psewdonimi tal-pazjenti bħala data personali u li tapplika r-regoli tal-UE dwar il-protezzjoni tad-data fir-rigward tagħhom. Hija sabet ukoll li d-data personali inkwistjoni kienet partikolarment sensittiva, minħabba li hija relatata mas-saħħa tal-individwi. Hija kkunsidrat li l-argumenti tal-ilmentatur ma wrewx li d-divulgazzjoni serviet interess pubbliku. Għalhekk hija għalqet l-investigazzjoni billi ma sabet l-ebda amministrazzjoni ħażina.

 

Il-każ ikkonċerna talba għal aċċess pubbliku għal dokumenti li jikkonċernaw 1.5 miljun maskra medika li l-Kummissjoni kienet xtrat fi stadju bikri tal-pandemija tal-COVID-19 u li ma ssodisfawx l-istandard tal-kwalità meħtieġ. Il-Kummissjoni rrifjutat li tagħti aċċess għal (partijiet ta’) xi wħud mid-dokumenti mitluba, u ddependiet fuq il-ħtieġa li jiġu mħarsa l-interessi kummerċjali tal-manifattur ikkonċernat.

L-Ombudsman sabet li l-informazzjoni inkwistjoni ma setgħetx tiġi kkunsidrata b’mod raġonevoli li hija kummerċjalment sensittiva u li, jekk wieħed kellu jaċċetta li l-Kummissjoni tista’ tinvoka b’mod raġonevoli l-eżenzjoni rilevanti, hemm interess pubbliku qawwi fid-divulgazzjoni.

L-Ombudsman għalhekk kienet tal-fehma li r-rifjut tal-Kummissjoni għal aċċess pubbliku f’dan il-każ kien jikkostitwixxi amministrazzjoni ħażina. Hija rrakkomandat li l-Kummissjoni terġa’ tikkunsidra l-pożizzjoni tagħha bil-ħsieb li tagħti aċċess miżjud b’mod sinifikanti, jekk mhux sħiħ, għad-dokumenti inkwistjoni.

Il-Kummissjoni wieġbet b’mod pożittiv għar-rakkomandazzjoni tal-Ombudsman. Hija vvalutat mill-ġdid id-deċiżjoni tagħha u tat aċċess akbar għall-biċċa l-kbira tad-dokumenti inkwistjoni. Madankollu, l-Ombudsman jiddispjaċiha li l-Kummissjoni għadha ma tatx aċċess għat-tliet dokumenti li fadal fl-intier tagħhom. Hija nnotat ukoll li, filwaqt li l-ilmentatur issa rċieva aċċess akbar, minħabba li għaddew kważi sentejn mit-talba tiegħu, id-dokumenti ddivulgati lilu għall-għan maħsub tiegħu m’għadhomx utli.

Hija għalhekk ikkonfermat is-sejba tagħha ta’ amministrazzjoni ħażina u għalqet l-investigazzjoni.