Tiftix ta’ inkjesti

Il-każ kien jikkonċerna talba għal aċċess pubbliku għall-partijiet ta’ applikazzjoni għal awtorizzazzjoni għat-tqegħid fis-suq għal vaċċin abbażi tal-mRNA kontra l-COVID-19 li fihom spjegazzjonijiet dettaljati dwar kif jiġi mmanifatturat il-vaċċin. L-EMA rrifjutat li tagħti aċċess għad-dokumenti għaliex qieset li l-iżvelar tagħhom kien se jdgħajjef l-interessi kummerċjali tal-manifattur u għax ma kien hemm l-ebda interess pubbliku prevalenti fl-iżvelar tad-dokumenti.

L-Ombudsman taqbel li l-informazzjoni fid-dokumenti mitluba hija informazzjoni kummerċjali fi ħdan id-dritt tal-Unjoni, peress li l-għarfien tagħha jgħin lill-manifatturi kompetituri. Rigward jekk hemmx interess pubbliku prevalenti fl-iżvelar tad-dokumenti, filwaqt li hemm raġunijiet għalfejn l-informazzjoni relatata mas-sigurtà u l-effikaċja ta’ mediċina (pereżempju r-riżultati ta’ provi kliniċi) għandha dejjem tiġi żvelata, dan normalment ma japplikax għal informazzjoni dettaljata dwar kif tiġi mmanifatturata mediċina.

Fil-valutazzjoni tal-interess pubbliku fl-iżvelar tal-informazzjoni dwar il-manifattura f’dan il-każ, l-Ombudsman tinnota li l-EMA tiżvela transunti tal-informazzjoni dwar il-manifattura.

L-Ombudsman tirrikonoxxi s-sentiment tal-ilmentatur f’dan il-każ tal-interessi pubbliċi usa’ involuti, madankollu tħoss li dawn huma fil-biċċa l-kbira mistoqsijiet politiċi li jeħtieġ li jiġu indirizzati minn dawk responsabbli politikament.

L-Ombudsman għalhekk sabet li l-pożizzjoni tal-EMA kienet konformi mal-ġurisprudenza tal-UE u għalqet l-investigazzjoni meta ma sabet l-ebda amministrazzjoni ħażina.

L-ilmentatur fittex aċċess pubbliku għad-dokumenti li jikkonċernaw 1.5 miljun maskra medika li l-Kummissjoni kienet xtrat fi stadju bikri tal-pandemija tal-COVID-19 u li ma ssodisfawx l-istandard tal-kwalità meħtieġ. Il-Kummissjoni identifikat 134 dokument b’kollox u, filwaqt li damet għaxar xhur biex tipprovdi tweġiba finali lill-ilmentatur, tat aċċess pubbliku wiesa’. L-ilmentatur ikkontesta r-rifjut tal-Kummissjoni li tagħti aċċess (għal partijiet minn) 12-il dokument u, speċifikament, id-dipendenza tagħha fuq il-ħtieġa li jiġu protetti l-interessi kummerċjali tal-manifattur ikkonċernat.

L-Ombudsman sabet li l-informazzjoni inkwistjoni ma setgħetx raġonevolment titqies bħala kummerċjalment sensittiva skont it-tifsira tar-regoli tal-UE dwar l-aċċess pubbliku għad-dokumenti. Hija indikat ukoll li, anki jekk wieħed jaċċetta li l-Kummissjoni setgħet tinvoka b’mod raġonevoli l-eżenzjoni għall-protezzjoni tal-interessi kummerċjali, l-informazzjoni inkwistjoni tikkonċerna prodotti li l-UE xtrat bl-użu tal-flus tal-kontribwenti biex tipproteġi s-saħħa pubblika matul l-aktar kriżi tas-saħħa globali serja f’aktar minn seklu. Minħabba li kien hemm problemi bil-maskri mixtrija, l-Ombudsman tqis li hemm interess pubbliku qawwi li jkun magħruf x’passi ttieħdu biex jiġi żgurat li l-ebda maskra difettuża ma tiddaħħal fiċ-ċirkolazzjoni u tintuża.

L-Ombudsman għalhekk kienet tal-fehma li r-rifjut tal-Kummissjoni għal aċċess pubbliku f’dan il-każ kien jikkostitwixxi amministrazzjoni ħażina. Hija rrakkomandat li l-Kummissjoni terġa’ tikkunsidra l-pożizzjoni tagħha bil-ħsieb li tagħti aċċess miżjud b’mod sinifikanti, jekk mhux sħiħ, għad-dokumenti inkwistjoni.