Tiftix ta’ inkjesti

Il-każ kien jikkonċerna rieżami kontinwu mill-Kummissjoni Ewropea tal-kriterji għall-valutazzjoni tar-riskji ambjentali fil-pestiċidi, l-“għanijiet speċifiċi ta’ protezzjoni”. L-ilmentatur, organizzazzjoni ambjentali, kienet imħassba bil-metodu li qed jiġi propost u allegat li hemm kunflitti ta’ interess mal-esperti involuti fit-tfassil ta’ dan il-metodu.

L-Ombudsman fetħet investigazzjoni dwar aspett wieħed tal-ilment, li kien jikkonċerna l-għażla tal-Kummissjoni ta’ espert f’sessjoni ta’ ħidma tal-partijiet interessati li sar fil-bidu tar-rieżami f’Settembru 2019. L-Ombudsman innotat li l-Kummissjoni ma kinitx talbet lill-espert inkwistjoni biex jissottometti dikjarazzjoni ta’ interess qabel din is-sessjoni ta’ ħidma.

L-Ombudsman kienet tal-fehma li l-Kummissjoni kellha titlob lill-espert biex jissottometti dikjarazzjoni ta’ interess. Dan minħabba n-natura tas-sessjoni ta’ ħidma, li kienet tikkonċerna l-implimentazzjoni tal-leġiżlazzjoni tal-UE f’qasam kontroversjali, ir-rwol tal-espert fih u l-fatt li l-espert ġie ppreżentat bħala indipendenti. L-iżvelar ta’ kwalunkwe interess, li jista’ jwassal għal kunflitt ta’ interess, huwa essenzjali biex tiġi żgurata l-fiduċja pubblika fil-politiki li jirriżultaw minn tali proċessi u l-leġittimità ta’ tali politiki f’għajnejn il-pubbliku.

Peress li l-Kummissjoni talbet lill-espert biex, sadanittant, jissottometti dikjarazzjoni ta’ interess, l-Ombudsman ma tarax il-ħtieġa li tkompli l-kwistjoni. Madankollu, l-Ombudsman tistenna li l-Kummissjoni titlob, tivvaluta u tippubblika dikjarazzjonijiet ta’ interess ta’ esperti mistiedna fil-kapaċità personali tagħhom għal avvenimenti simili futuri, u qed tagħmel suġġeriment f’dan is-sens.

L-Ombudsman eżaminat ukoll it-talbiet tal-ilmentatur dwar is-sustanza tad-dikjarazzjoni ta’ interess, jiġifieri li ma kinitx kompluta u li l-Kummissjoni ma vvalutathiex sabiex tidentifika kwalunkwe kunflitt ta’ interess. L-Ombudsman sabet il-valutazzjoni tal-Kummissjoni bħala waħda raġonevoli. Għalhekk, hija għalqet l-investigazzjoni.

 

Il-każ kien jikkonċerna r-rifjut tal-Kunsill tal-UE li jagħti aċċess pubbliku sħiħ għad-dokumenti relatati man-negozjati tat-trilogu bejn il-Kunsill, il-Parlament Ewropew, u l-Kummissjoni Ewropea dwar abbozz ta’ leġiżlazzjoni għall-emissjonijiet tal-vetturi. Il-Kunsill ta aċċess għal partijiet biss tad-dokumenti li identifika bħala li jaqgħu taħt it-talba, bl-argument li l-iżvelar tal-partijiet li kien fadal jista’ jdgħajjef il-proċess tat-teħid tad-deċiżjonijiet kontinwu.

L-ispezzjoni tad-dokumenti mit-tim ta’ investigazzjoni tal-Ombudsman uriet li l-partijiet li tħallew barra fihom l-istrateġija tal-Kunsill għan-negozjati mal-Parlament. Dawn il-partijiet li tħallew barra ma kinux ġew kondiviżi mal-Parlament fiż-żmien meta l-Kunsill irrifjuta l-aċċess għall-ilmentatur.

L-Ombudsman irrikonoxxiet li r-rilaxx ta’ dan meta n-negozjati kienu kontinwi seta’ jdgħajjef serjament il-pożizzjoni ta’ negozjar tal-Kunsill. Bħala tali, l-editjar kien iġġustifikat f’dak il-kuntest. Madankollu, hija kienet tal-fehma li, ladarba kienu ntlaħqu kompromessi dwar dawn il-kwistjonijiet fin-negozjati tat-trilogu, il-partijiet rilevanti tad-dokumenti għandhom jiġu żvelati.

Matul l-investigazzjoni, il-Kunsill identifika tliet dokumenti addizzjonali li kien qasam mal-Parlament qabel il-laqgħat tat-trilogu. L-Ombudsman kienet tal-fehma li dawn jikkostitwixxu dokumenti leġiżlattivi importanti, u li l-iżvelar tagħhom jippermetti lill-pubbliku jsegwi sew in-negozjati tat-trilogu u jipprova jinfluwenza l-proċess leġiżlattiv f’dan l-istadju kruċjali. L-Ombudsman għalhekk ipproponiet lill-Kunsill li għandu jiżvela dawn it-tliet dokumenti. Il-Kunsill aċċetta l-proposta.

L-ilmentatur esprima n-nuqqas ta’ sodisfazzjon tiegħu bir-riżultat, notevolment fir-rigward tal-valutazzjoni tal-Ombudsman li ssostni d-deċiżjoni tal-Kunsill li ma jiżvelax ċerti partijiet tad-dokumenti waqt li n-negozjati kienu kontinwi. B’hekk l-Ombudsman għalqet l-investigazzjoni, ikkonfermat il-valutazzjoni tagħha u stabbilixxiet f’aktar dettall il-konklużjonijiet li kienet waslet għalihom.