06-03-2006

I . ιστορικο

Στις 19 Νοεμβρίου 2003 ο Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής αποφάσισε να κινήσει έρευνα με ιδία πρωτοβουλία σχετικά με τα μέτρα που θέσπισε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για να διασφαλίσει ότι δεν θα γίνονται διακρίσεις εις βάρος των ατόμων με αναπηρίες στις σχέσεις τους με αυτή.

Ο Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής ζήτησε από την Επιτροπή να υποβάλει έκθεση, όσον αφορά συγκεκριμένα: α) τα μέτρα που είχε λάβει ή επρόκειτο να λάβει για να διασφαλίσει ότι δεν θα γίνονται διακρίσεις εις βάρος των ατόμων στις σχέσεις τους με αυτή και β) το χρονοδιάγραμμα για τη θέσπισή τους.

Στο πλαίσιο της πολιτικής του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή για ευρύτερες διαβουλεύσεις επί του θέματος αυτού όλα τα συναφή έγγραφα σχετικά με την έρευνα δημοσιεύονται στον ιστότοπο του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή. Οι Εθνικοί Διαμεσολαβητές ενημερώθηκαν επίσης και ζητήθηκε η γνώμη τους σχετικά με αυτή την πρωτοβουλία.

Η Επιτροπή κοινοποίησε τη γνώμη της στο Διαμεσολαβητή στις 3 Μαρτίου 2004. Η γνώμη της δημοσιεύτηκε επίσης στον ιστότοπο του Διαμεσολαβητή.

II . Το άιτημα για συμπληρωματικές πληροφορίες

Το παρόν αίτημα για συμπληρωματικές πληροφορίες αποτελεί τη συνέχεια της εν λόγω έρευνας με ιδία πρωτοβουλία. Λαμβάνει δε υπόψη τον προβληματισμό των Εθνικών Διαμεσολαβητών των κρατών μελών καθώς και των κρατικών και των μη κυβερνητικών οργανώσεων που έλαβαν μέρος στις διαβουλεύσεις και/ή σχολίασαν την απάντηση της Επιτροπής.

Βάσει των απαντήσεών τους ο Διαμεσολαβητής ζητεί τώρα από τη Επιτροπή συμπληρωματικές πληροφορίες για ορισμένες πτυχές των σχέσεων μεταξύ των ατόμων με αναπηρίες και αυτής, είτε πρόκειται για υποψηφίους σε διαγωνισμούς πρόσληψης είτε για υπαλλήλους της ή για, έλκοντες δικαιώματα από υπαλλήλους της είτε για ιδιώτες που ζητούν πληροφορίες. Τα άλλα ερωτήματα αφορούν τα ακόλουθα θέματα (οι αριθμοί σε παρενθέσεις αναφέρονται στις αριθμημένες παραγράφους της επιστολής του Διαμεσολαβητή, που περιέχουν τα ειδικά ερωτήματα):

• απασχόληση και δυσανάλογη επιβάρυνση (1.2)·
• οικονομική στήριξη για τους υπαλλήλους και τα μέλη της οικογένειας με αναπηρίες (1.3)·
• προσβασιμότητα των διαδικασιών πρόσληψης (1.4)·
• δυνατότητα σύνταξης περιοδικών εκθέσεων για την πολιτική προσλήψεων (1.5)·
• θετικά μέτρα για την προώθηση της πρόσληψης ατόμων με αναπηρίες (1.6)·
• οικοδομικές προδιαγραφές σχετικά με την προσβασιμότητα (2.2)·
• χώροι στάθμευσης (2.3)·
• προσβασιμότητα των πληροφοριών που παρέχονται για τα άτομα με αναπηρίες (3.3)·
• προσβασιμότητα του κοινού στους δικτυακούς τόπους (3.4)·
• εναλλακτικά προσιτά μορφότυπα για όλα τα δημόσια έγγραφα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (3.5)·
• ενσωμάτωση των παιδιών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες (SEN) (4.2)·
• ανάλυση της έρευνας σχετικά με τις αναπηρίες (5.3)·
• ευαισθητοποίηση σχετικά με τα θέματα αναπηρίας (5.4).

III . οι παρατηρησεις της επιτροπης στα αλλα ερωτηματα του διαμεσολαβητη

• Απασχόληση και δυσανάλογη επιβάρυνση (1.2)·

Η Επιτροπή έχει παράσχει κατευθυντήριες γραμμές για να βοηθήσει τις υπηρεσίες της να αποφασίσουν, μεταξύ άλλων, κατά πόσον ένα μέτρο για την προώθηση της ενσωμάτωσης ατόμων με αναπηρίες θεωρείται ότι επιβάλλει δυσανάλογη επιβάρυνση. Οι κανόνες εφαρμογής του άρθρου 1δ παράγραφος 4 του κανονισμού υπηρεσιακής κατάστασης εγκρίθηκαν από την Επιτροπή και δημοσιεύθηκαν στις 20 Ιουνίου 2004 στις διοικητικές πληροφορίες αριθ. 69-2004 (βλ. παράρτημα Ι). Οι κανόνες εφαρμογής αφορούν, μεταξύ άλλων, την πρόσληψη ατόμων με αναπηρίες, τις αναπηρίες κατά τη διάρκεια της σταδιοδρομίας των υπαλλήλων, τις κατάλληλες προσαρμογές και τη δυσανάλογη επιβάρυνση.

Ο κώδικας ορθής πρακτικής για την απασχόληση ατόμων με ειδικές ανάγκες ορίζει στο σημείο 3 - προσαρμογές που συνδέονται με την εργασία - ότι "η εκτίμηση αυτού που αποτελεί δυσανάλογη επιβάρυνση πρέπει να γίνεται βάσει αυστηρών κριτηρίων." (βλ. παράρτημα ΙΙ). Σύμφωνα με αυτή την αρχή το άρθρο 12 των κανόνων εφαρμογής ορίζει:

«Η πραγματοποίηση των κατάλληλων προσαρμογών αποτελεί δυσβάστακτη επιβάρυνση για το όργανο, όταν το σχετικό κόστος υπερβαίνει τα όρια αυτής που μπορεί να αντέξει το όργανο».

Στο άρθρο 8 των κανόνων εφαρμογής αναφέρονται τα ακόλουθα παραδείγματα κατάλληλων προσαρμογών:

• τα άτομα με αναπηρίες να μπορούν να έχουν πρόσβαση και να χρησιμοποιούν την υφιστάμενη υποδομή που χρησιμοποιούν ήδη οι υπάλληλοι·
• αναδιάρθρωση της εργασίας·
• παροχή βοήθειας·
• εργασία μειωμένου ωραρίου ή τροποποιημένα ωράρια εργασίας·
• αγορά ή τροποποίηση συσκευών·
• προσαρμογή εκπαιδευτικού υλικού·
• αλλαγή πολιτικών ή πρακτικών.

Το άρθρο 13 των κανόνων εφαρμογής προβλέπει ότι για να εκτιμηθεί εάν η πραγματοποίηση των κατάλληλων προσαρμογών συνιστά υπέρμετρη επιβάρυνση, θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη, μεταξύ άλλων, τα εξής:

• το είδος και το κόστος της προσαρμογής,
• το κόστος δημιουργίας της προσαρμογής σε σχέση με το μέσο συλλογικό κόστος για κάθε μέλος του προσωπικού,
• το κόστος της προσαρμογής σε σχέση με το διαθέσιμο προϋπολογισμό,
• ο αριθμός των ανθρώπων σε ένα συγκεκριμένο χώρο όπου χρειάζεται να γίνουν προσαρμογές,
• οι ανάγκες όσον αφορά την ασφάλεια και την υγιεινή ολόκληρου του προσωπικού.

Ολόκληρο το κείμενο της διοικητικής ανακοίνωσης 69-2004 βρίσκεται στην ακόλουθη ιστοσελίδα: http://www.cc.cec/guide/publications/infoadm/2004/ia04069_en.html.

Οι κανόνες εφαρμογής σε συνδυασμό με τον κανονισμό υπηρεσιακής κατάστασης παρέχουν σαφείς κατευθυντήριες γραμμές όσον αφορά την πραγματοποίηση των κατάλληλων προσαρμογών για άτομα με αναπηρίες.

• Οικονομική ενίσχυση των μονίμων υπαλλήλων και των μελών της οικογενείας των με αναπηρίες (1.3)
• Όπως έχει ήδη επισημανθεί στην απάντηση σχετικά με την καταγγελία 1391/2002, η Επιτροπή θεωρεί ότι δεν κάνει καμιά διάκριση όσον αφορά την ενίσχυση που παρέχει στους υπαλλήλους και στα μέλη των οικογενειών τους με αναπηρίες. Ολόκληρο το φάσμα της οικονομικής ενίσχυσης που χορηγείται μέσω του συστήματος ασφάλισης ασθενείας για τα ιατρικά έξοδα, των νόμιμων επιδομάτων και της συμπληρωματικής ενίσχυσης υπέρ των αναπήρων για μη ιατρικά έξοδα θεωρείται ότι επαρκεί για την αντιστάθμιση του συμπληρωματικού κόστους που έχει σχέση με την αναπηρία. Οι κατευθυντήριες γραμμές για την εκτέλεση του προϋπολογισμού-του κονδυλίου «συμπληρωματική ενίσχυση για τα άτομα με ειδικές ανάγκες» που αφορά την κάλυψη του κόστους των κοινονικών παροχών για τα άτομα με αναπηρίες, ο οποίος τέθηκε σε ισχύ την 1 η Μάιου 2004 (βλ. παράρτημα III), προβλέπει ότι η ίδια συμμετοχή του δικαιούχου μπορεί να κυμαίνεται από 5% έως 35% με βάση το φορολογήσιμο οικογενειακό εισόδημα (βλ. παράρτημα IV). Οι κατευθυντήριες γραμμές είναι διοργανικές και κάθε όργανο έχει το δικό του προϋπολογισμό.

Δημοσιονομική κατάσταση : Το 2005 το ποσό του 1.350.000 ευρώ που ήταν εγγεγραμμένο στο κονδύλιο του προϋπολογισμού «συμπληρωματική ενίσχυση για τα άτομα μεειδικές ανάγκες» χρησιμοποιήθηκε εξ ολοκλήρου για την απόδοση ποσών των δαπανών σε σχέση με 85 φακέλους που υπήρχαν. Το μισό περίπου των φακέλων αφορούσαν δαπάνες που είχαν σχέση με βαριές αναπηρίες, ενώ τα υπόλοιπα αφορούσαν την απόδοση δαπανών για εκπαίδευση ή ειδική κατάρτιση που είναι αναγκαία για την αντιστάθμιση των συνεπειών μιας αναπηρίας. Όσον αφορά τον προϋπολογισμό του 2006, η αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή χορήγησε το ποσό του 1.770.000 ευρώ (αυξημένο κατά 30 % σε σχέση με το 2005). Το ποσό αυτό πιστεύεται ότι θα επαρκέσει για την κάλυψη του κόστους των φακέλων που ήδη υπάρχουν, της κανονικής αύξησης του κόστους των φακέλων αυτών καθώς και την κάλυψη του κόστους 15 περίπου νέων φακέλων. Η εκτίμηση αυτή βασίζεται στις απαντήσεις που δόθηκαν στο πλαίσιο μιας ενημερωτικής εκστρατείας μεταξύ των υπαλλήλων της Επιτροπής η οποία ξεκίνησε το 2005. Έτσι, ο προϋπολογισμός θα καλύψει την απόδοση του κόστους των υφισταμένων φακέλων με βάση τις ισχύουσες διατάξεις. Δυστυχώς όμως δεν επαρκούν οι διαθέσιμοι πόροι για την απόδοση του 100% του κόστους όλων των φακέλων, αφού σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Επιτροπής θα χρειάζονταν επιπροσθέτως 300.000 ευρώ. Έτσι, λαμβανομένων υπόψη των ορίων του προϋπολογισμού, η ίδια συμμετοχή των δικαιούχων επιτρέπει την δικαιότερη μεταχείριση και την απόδοση όλων των δικαιολογημένων δαπανών.

Δημοσιονομική εγγύηση : Παρά το γεγονός ότι η Επιτροπή δεν έχει νομική υποχρέωση να αποδώσει το 100% των δαπανών που έχουν σχέση με κάποια αναπηρία, δεν διαφωνεί κατ' αρχήν, από πολιτική άποψη, με την ιδέα απόδοσης αυτών των δαπανών. Εντούτοις, όπως επισημαίνεται στην απάντησή της σχετικά με την καταγγελία1391/2002, η Επιτροπή δεν είναι σε θέση να αλλάξει από μόνη της τον ουσιαστικό χαρακτήρα του κονδυλίου του προϋπολογισμού «συμπληρωματική βοήθεια για τα άτομα με ειδικές ανάγκες» το ποσό το οποίο είναι περιορισμένο. Η Επιτροπή θα ήταν πιθανόν πρόθυμη να αποδώσει το 100% του κόστους που έχει σχέση με κάποια αναπηρία υπό τον όρο ότι η αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή θα εγγυάτο την διάθεση επαρκών πόρων και μάλιστα βάσει μιας διοργανικής συμφωνίας για την αναθεώρηση της προαναφερόμενης πρότασης κατευθυντήριων γραμμών, η οποία θα επέτρεπε την απόδοση ολόκληρου του κόστους. Χωρίς αυτή τη συμφωνία και τη δημοσιονομική εγγύηση, λαμβανομένων μάλιστα υπόψη των υποχρεώσεων που απορρέουν από τους δημοσιονομικούς κανονισμούς, οι αποδιδόμενες δαπάνες θα είναι πάντοτε περιορισμένες και θα εξαρτώνται από τους διαθέσιμους πόρους και η Επιτροπή θα συνεχίσει να κατανέμει αυτούς τους πόρους κατά τον πλέον δίκαιο τρόπο. Λαμβανομένου υπόψη του τρέχοντος προϋπολογισμού η πολιτική αυτή αποφεύγει την εφαρμογή της αρχής «όποιος έρχεται πρώτος, εξυπηρετείται πρώτος», η οποία θα μπορούσε να δημιουργήσει μεγάλες διακρίσεις ανάμεσα σ' αυτούς στους οποίους θα αποδίδονταν το 100% των δαπανών τους και σε αυτούς που δεν θα μπορούσε να αποδοθεί το ίδιο ποσοστό για τον απλό λόγο ότι δεν θα υπήρχαν επαρκείς διαθέσιμοι πόροι.

Η ίδια συμμετοχή των δικαιούχων : Η Επιτροπή δεν θεωρεί ότι η περιορισμένη ίδια συμμετοχή που προβλέπουν οι κατευθυντήριες γραμμές (5% έως 35%) είναι άδικη από κοινωνική άποψη, επειδή η συμμετοχή των δικαιούχων υπολογίζεται με βάση το φορολογήσιμο οικογενειακό εισόδημα.

Αύξηση των αποδιδόμενων δαπανών: Η Επιτροπή έχει κάνει μια τεράστια προσπάθεια για να αυξήσει τη βοήθεια που χορηγεί στα άτομα με αναπηρίες. Η ατομική οικονομική ενίσχυση έχει αυξηθεί σημαντικά χάρη στην αύξηση των αποδιδόμενων δαπανών από την 1 η Μαΐου 2004, ως συνέπεια μιας σειράς τροποποιήσεων των διατάξεων που αφορούν τα συμπληρωματικά επιδόματα για άτομα με αναπηρίες καθώς και χάρη στη σημαντική αύξηση των διαθέσιμων πόρων. Από το 2003 έως το 2005 ο αριθμός των φακέλων αυξήθηκε κατά 50% (από 60 περίπου σε 85 φακέλους) και οι διαθέσιμοι πόροι αυξήθηκαν κατά 130% (από 770.000 ευρώ σε 1.770.000 ευρώ). Το 2004 εξάλλου δημιουργήθηκε ένας νέος τομέας «πρακτική βοήθεια για άτομα με αναπηρίες» για την παροχή γενικών πληροφοριών, συμβουλών και υποστήριξης.

Νέα ανακοίνωση το 2006 : Μία νέα ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με τη βοήθεια σε πρόσωπα με αναπηρίες είναι πιθανό να εκδοθεί το 2006. Πρόκειται να αυξηθεί και να διευρυνθεί η βοήθεια προς τους γονείς με ανάπηρα παιδιά. Το έγγραφο αυτό, το οποίο βασίζεται σε μια εμπεριστατωμένη ανάλυση των αναγκών των παιδιών με αναπηρίες, θα αντιμετωπίσει όλα τα βασικά προβλήματα περιλαμβανομένης και της βασικής ανησυχίας των γονιών: φροντίδα του ανάπηρου παιδιού μετά το θάνατο τους.

• Συμμετοχή σε διαγωνισμούς πρόσληψης (1.4)

Στο πλαίσιο της οργάνωσης διαγωνισμών, για τους οποίους αρμόδια κατά κύριο λόγο είναι η υπηρεσία επιλογής προσωπικού των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (EPSO), έχουν ληφθεί διάφορα πρακτικά μέτρα, προκειμένου να διευκολύνουν τη συμμετοχή των υποψηφίων με αναπηρίες στις διάφορες εξετάσεις, τα οποία μάλιστα είναι προσαρμοσμένα στις ανάγκες των ενδιαφερομένων ατόμων με αναπηρίες.

Οι προκηρύξεις των διαγωνισμών διαβεβαιώνουν τους υποψηφίους ότι:

"Τα ευρωπαϊκά όργανα εφαρμόζουν πολιτική ίσων ευκαιριών και δέχονται υποψηφιότητες ανεξάρτητα από το φύλο, τη φυλή, το χρώμα, την εθνική ή την κοινωνική καταγωγή, τα γενετικά χαρακτηριστικά, τη γλώσσα, τις θρησκευτικές ή φιλοσοφικές πεποιθήσεις, τα πολιτικά ή άλλα φρονήματα, την υπαγωγή σε εθνική μειονότητα, τα περιουσιακά στοιχεία, την καταγωγή, την αναπηρίες, την ηλικία, τη σεξουαλική προτίμηση, την προσωπική ή την οικογενειακή κατάσταση".

Επίσης, στην προκήρυξη του διαγωνισμού υπευνθυμίζεται στα άτομα με αναπηρίες ότι:

"Οι υποψήφιοι με αναπηρίες που τους εμποδίζει να υποβάλουν το δελτίο εγγραφής δια της ηλεκτρονικής οδού μπορούν να ζητήσουν, κατά προτίμηση με φαξ, το δελτίο αυτό σε χαρτί, το οποίο πρέπει να συμπληρώσουν, να υπογράψουν και να αποστείλουν με συστημένη επιστολή, το αργότερο κατά την ημερομηνία λήξης της προθεσμίας εγγραφής (ως ημερομηνία αποστολής θεωρείται η ημερομηνία της σφραγίδας του ταχυδρομείου). Κατά συνέπεια η επικοινωνία ανάμεσα στην EPSO και τους εν λόγω υποψηφίους θα γίνεται με το ταχυδρομείο. Πρέπει επίσης να επισυνάψουν στην αίτηση υποψηφιότητας ένα πιστοποιητικό που θα εκδώσει ο αρμόδιος οργανισμός με το οποίο πιστοποιείται η αναπηρία τους, καθώς και ένα σημείωμα σε ξεχωριστό χαρτί όπου θα διευκρινίζονται τα μέτρα εκείνα που κρίνουν αναγκαία ώστε να διευκολυνθεί η συμμετοχή τους στις διάφορες εξετάσεις".

Στο «οδηγό για τους υποψηφίους», ο οποίος δημοσιεύεται ταυτόχρονα με την προκήρυξη του διαγωνισμού, υπενθυμίζεται στους υποψήφιους με αναπηρία ότι μπορούν να ζητήσουν τη λήψη ειδικών μέτρων που έχουν σχέση με την αναπηρία τους. Το παράρτημα 2 αυτού του οδηγού που φέρει τον τίτλο «οδηγίες για τη συμπλήρωση της ηλεκτρονικής αίτησης συμμετοχής στο διαγωνισμό» προβλέπει για τους υποψήφιους με αναπηρία τα εξής:

«Γράψτε «Ναι» εάν έχετε κάποια αναπηρία η οποία θα σας δυσκόλευε να συμμετάσχετε στις εξετάσεις. Κατ' αυτό τον τρόπο διευκολύνεται η EPSO να λάβει όποια μέτρα μπορεί για να σας βοηθήσει».

Τέλος, στον ιστότοπο της ESPO γίνεται άμεση αναφορά στο θέμα των ίσων ευκαιριών, στο οποίο αποδίδει μεγάλη σημασία η ΕPSO. Το ίδιο ισχύει και για όλες τις προκηρύξεις διαγωνισμών που δημοσιεύονται στον τύπο.

«Η EPSO είναι σταθερά προσηλωμένη στην αρχή ότι το Όργανο θα πρέπει να αποτελεί μια πιστή αντανάκλαση της κοινωνίας που εξυπηρετεί. Οι θέσεις στα Όργανα της ΕΕ είναι ανοικτές για όλους τους πολίτες των κρατών μελών που πληρούν τα κριτήρια επιλεξιμότητας ανεξαρτήτως φύλλου, ηλικίας, εθνικότητας, φυλής, θρησκείας ή σεξουαλικού προσανατολισμού. Στο μέτρο του δέοντος και του εφικτού λαμβάνονται ειδικά μέτρα, ώστε να επιτρέπουν στους υποψηφίους με αναπηρίες να διαγωνίζονται επί ίσοις όροις με τους υπολοίπους στα πλαίσια διαγωνισμών πρόσληψης και να διευκολύνουν την ενσωμάτωση των επιτυχόντων υποψηφίων στο εργασιακό περιβάλλον. Διακρίσεις στο πλαίσιο των οργάνων της ΕΕ δεν μπορούν να γίνουν ανεκτές. Παράλληλα με την τήρηση της γενικής αρχής περί αξιοκρατικής επιλογής επιθυμούμε την επίτευξη της κατάλληλης εθνικής ισορροπίας όσον αφορά το ανθρώπινο δυναμικό και έχουμε λάβει μέτρα για την αύξηση του ποσοστού των γυναικών σε θέσεις ανώτερων στελεχών. Η Ευρωπαϊκή Ένωση τάσσεται υπέρ της πολυμορφίας υπό την ευρύτερη έννοια του όρου».

Στην πράξη λαμβάνονται διάφορα μέτρα τον καιρό που γίνονται οι εξετάσεις σε σχέση με αυτούς τους διαγωνισμούς μετά από αίτημα των ιδίων των υποψηφίων και με βάση τις εξηγήσεις που δίνουν σχετικά με το τι θεωρούν απαραίτητο για να συμμετάσχουν στις εξετάσεις.

Προκειμένου να ικανοποιήσει αυτά τα αιτήματα, η EPSO μπορεί να καλέσει αυτούς τους υποψηφίους με αναπηρία να διαγωνιστούν σε χωριστά εξεταστικά κέντρα.

Ακολουθούν ορισμένα παραδείγματα μέτρων που έχουν ήδη ληφθεί από την EPSO ανάλογα με το είδος της αναπηρίας που παρουσιάζει κάθε υποψήφιος:

- Αναπηρία που προκαλεί προβλήματα όρασης: κείμενο σε γραφή Braille, κείμενο γραμμένο με μεγαλύτερα γράμματα, ο υποψήφιος μπορεί να φέρει το δικό προσωπικό Η/Υ ο οποίος μπορεί να διαβάσει τη γραφή Braille. Κατά τις εξετάσεις οι επιτηρητές μπορούν να διαβάσουν τις ερωτήσεις και τις προτεινόμενες απαντήσεις, ο υποψήφιος δίνει την απάντησή του και ο επιτηρητής την αναγράφει στο έντυπο οπτικής ανάγνωσης, ηχογράφηση, χορήγηση πρόσθετου χρόνου.

- Αναπηρία που αφορά την ακοή: (κουφοί ή βαρύκοοι υποψήφιοι): δυνατότητα να καθήσουν στο μπροστινό μέρος του εξεταστικού κέντρου, ώστε να διαβάζουν τα χείλη του εκφωνητή, να έχουν ένα αντίγραφο του κειμένου του εκφωνητή καθώς και προσωπικό επιτηρητή.

- Αναπηρία που έχει σχέσει με τα χέρια: είτε να υπάρχει ένα προσωπικός Η/Υ στη διάθεση του υποψηφίου και να είναι σε θέσει να εκτυπώνει απαντήσεις είτε να δίνει ο υποψήφιος την απάντησή του προφορικά με τη χρησιμοποίηση συσκευής ηχητικής εγγραφής.

- Αναπηρική καρέκλα: η EPSO φροντίζει ώστε ο υποψήφιος να έχει πρόσβαση στο εξεταστικό κέντρο χωρίς κανένα εμπόδιο.

- Ασθένεια που προκαλεί αναπηρία, εγκεφαλική αναπηρία: δίνεται πρόσθετος χρόνος για τις εξετάσεις. Στη διάθεση του υποψηφίου τίθεται προσωπικός Η/Υ, αναλόγιο για τα έγγραφα, θέση στάθμευσης. Μπορεί επίσης να διατεθεί και εργονομική καρέκλα.

- Δυσλεξία: στη διάθεση του υποψηφίου τίθεται ένας προσωπικός Η/Υ, προκειμένου να γράψει το κείμενό του και του δίνεται πρόσθετος χρόνος.

Όσον αφορά την σύνταξη εκθέσεων σχετικά με την συμμετοχή στους διαγωνισμούς πρόσληψης των υποψηφίων με αναπηρίες εκτός αυτών που έχουν προβλήματα όρασης, μετά την ολοκλήρωση της έρευνας σχετικά με τις αναπηρίες - η οποία περιγράφεται λεπτομερώς παρακάτω - έχει ήδη προβλεφθεί η εξέταση εκ μέρους της Επιτροπής και της EPSO του περιεχομένου των προκηρύξεων των διαγωνισμών πρόσληψης με στόχο την αύξηση των αιτήσεων από άτομα με αναπηρίες. Το θέμα της σύνταξης εκθέσεων σε σχέση με ειδικές αναπηρίες θα εξεταστεί στο πλαίσιο αυτό.

• Η δυνατότητα περιοδικών εκθέσεων σχετικά με την πολιτική προσλήψεων (1.5)

Η Επιτροπή θεωρεί την ανωνυμία ως μία εγγύηση ίσης μεταχείρισης των υποψηφίων και οι διαδικασίες επιλογής εφαρμόζονται κατ' αυτόν τον τρόπο, ώστε να εξασφαλίζεται ίση μεταχείριση.

Προς το σκοπό αυτό η EPSO λαμβάνει ειδικά μέτρα ώστε να βοηθά τα άτομα με αναπηρίες να συμμετέχουν στους διαγωνισμούς.

Με βάση τα αποτελέσματα της έρευνας (τα οποία περιγράφονται λεπτομερώς παρακάτω) η Επιτροπή θα εξετάσει πώς μπορούν να γίνουν πιο αξιόπιστες και να ενημερώνονται τακτικά οι μελλοντικές στατιστικές σχετικά με την απασχόληση των ατόμων με αναπηρία στην Επιτροπή τηρουμένων παράλληλα των υποχρεώσεων που προκύπτουν από τον κανονισμό (ΕΚ) 45/2001 σχετικά με την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από τα όργανα και τους οργανισμούς της Κοινότητας και σχετικά με την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών . Η Επιτροπή θα εξετάσει το θέμα της δημοσίευσης τέτοιων στατιστικών στο μέλλον στο πλαίσιο μιας έρευνας που θα έχει ως στόχο τη βελτίωση της αξιοπιστίας των στατιστικών.

• Θετικά μέτρα για την προώθηση της πρόσληψης ατόμων με αναπηρίες (1.6)

Οι διαδικασίες επιλογής, οι οποίες περιλαμβάνουν ανώνυμες εξετάσεις και την πραγματοποίηση των κατάλληλων προσαρμογών για τη συμμετοχή των αναπήρων σ' αυτές τις εξετάσεις, θεωρούνται ως η καλλίτερη εγγύηση στο πλαίσιο μιας διαδικασίας πρόσληψης. Εκτός από τις ενέργειες που θα γίνουν στο μέλλον για τη διασφάλιση πιο στοχοθετημένης γνωστοποίησης των δυνατοτήτων απασχόλησης για άτομα με αναπηρίες, η Επιτροπή δεν θεωρεί ότι είναι αναγκαίο να παρέμβει περισσότερο με την λήψη θετικών μέτρων ειδικά για τα άτομα με αναπηρίες σ' αυτό το στάδιο των διαδικασιών πρόσληψης.

Όπως γνωστοποιήθηκε στον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή σε απάντηση προηγούμενου ερωτήματός του, η Γενική Διεύθυνση Προσωπικού και Διοίκησης ενημερώνεται στις περιπτώσεις που οι επιτυχόντες σε διαγωνισμούς πρόσληψης δηλώνουν ότι έχουν κάποια αναπηρία που απαιτεί τη πραγματοποίηση ειδικών προσαρμογών στο πλαίσιο της διαδικασίας πρόσληψης. Η Γ.Δ. Προσωπικού και Διοίκησης υιοθετεί δυναμική προσέγγιση σ' ό,τι αφορά την πρόσληψή τους παρέχοντας τις κατάλληλες υπηρεσίες ανά περίπτωση και αυτό θεωρείται προς το παρόν ως το πλέον κατάλληλο σημείο για τη λήψη θετικών μέτρων.

Με βάση τα αποτελέσματα της έρευνας η Επιτροπή θα εξετάσει μαζί με άλλους ενδιαφερόμενους τους διάφορους τρόπους με τους οποίους θα μπορούσε να προωθηθεί εντός του οργάνου η πρόσληψη ανθρώπων με αναπηρίες. Κατά τη διάρκεια της εξέτασης αυτής θα μελετήσει λεπτομερέστερα το θέμα της λήψης θετικών μέτρων για την προώθηση της πρόσληψης ατόμων με αναπηρίες, όπως είναι η καθιέρωση και παρακολούθηση κάποιου στόχου όσον αφορά την απασχόληση ατόμων με αναπηρίες, η ατομική παρακολούθηση εκ μέρους της διοίκησης μετά τις ιατρικές εξετάσεις, ώστε να διασφαλιστεί η ανάθεση στα άτομα αυτά των κατάλληλων καθηκόντων, και η διάθεση του κατάλληλου εξοπλισμού. Επιπλέον τα θέματα της αναπηρίας αποτελούν αντικείμενο των μαθημάτων κατάρτισης των μελών των επιτροπών επιλογής και των εξεταστικών επιτροπών διαγωνισμού, ώστε να ευαισθητοποιηθούν ως προς αυτά τα θέμα.

• Οικοδομικές προδιαγραφές σχετικά με την προσβασιμότητα (2.2)

Η τελευταία έκδοση (αριθ. 5) του εγχειριδίου οικοδομικών προδιαγραφών της Επιτροπής (γνωστού ως MIT - Manuel d'Immeuble Type) εγκρίθηκε από την επιτροπή διαχείρισης του Γραφείου Υποδομών και Διοικητικής Υποστήριξης - Βρυξέλλες (OIB) στις 29 Ιουνίου 2004 μετά από μία ευρεία εσωτερική διαβούλευση. Το κεφάλαιο B.III. ειδικά αφορά τις απαιτήσεις για τα άτομα με αναπηρία, όπως είναι η πρόσβαση γενικά, οι χώροι στάθμευσης με ειδική σήμανση, η κινητικότητα, ο φωτισμός και η σήμανση εντός των κτηρίων, οι εγκαταστάσεις υγιεινής και η εκκένωση σε περίπτωση ανάγκης.

Εκτός απ' αυτό το κεφάλαιο που είναι αφιερωμένο στους ανάπηρους, υπάρχουν περίπου 30 αναφορές στις απαιτήσεις των ατόμων με αναπηρίες σε όλο το εγχειρίδιο. Το MIT συμμορφούται τόσο προς τη βελγική [περιλαμβανομένου του 'Règlement Regional d'Urbanisme' (RRU) των Βρυξελλών(1)] όσο και την ευρωπαϊκή νομοθεσία ως προς το θέμα αυτό καθώς και προς τον κώδικα ορθής πρακτικής της Επιτροπής για την απασχόληση ατόμων με ειδικές ανάγκες(2).

Δεν προβλέπεται περαιτέρω αναθεώρηση του ΜΙΤ βραχυπρόθεσμα. Η τωρινή έκδοση εγκρίθηκε στα μέσα του 2004 και ανταποκρίνεται στις προδιαγραφές όσον αφορά την προσβασιμότητα. Επιπλέον, ο ειδικός που προβλέπει ο κώδικα ορθής πρακτικής για την απασχόληση ατόμων με αναπηρίες, ο οποίος θα έχει ως καθήκον την εργονομική αξιολόγηση του εργασιακού περιβάλλοντος των ατόμων με αναπηρίες. Το θέμα της αυτό πάντως θα επανεξετασθεί με βάση τα νέα πρότυπα ΜΙΤ και την εμπειρία του ειδικού.

• Χώροι στάθμευσης (2.3)

Σύμφωνα με τον κώδικα ορθής πρακτικής της Επιτροπής για την απασχόληση ατόμων με ειδικές ανάγκες διατίθενται τουλάχιστον δύο θέσεις στάθμευσης για επισκέπτες με αναπηρία είτε εντός είτε εκτός(3) κάθε κτηρίου της Επιτροπής εκτός από το κτήριο Berlaymont. Συνολικά η Επιτροπή έχει προβλέψει 114 τέτοιες θέσεις στάθμευσης.

Η πρόσβαση στο κτήριο Berlaymont είναι περιορισμένη για λόγους ασφάλειας. Για το λόγο αυτό η Επιτροπή ζήτησε από τις αρχές των Βρυξελλών να προβλέψουν αναπηρικές θέσεις στάθμευσης στη Boulevard Charlemagne, η οποία εφάπτεται του Berlaymont. Τον Οκτώβριο του 2005 ο αρχηγός της αστυνομίας των Βρυξελλών συμφώνησε να προβλεφθούν τρεις τέτοιες θέσεις στάθμευσης στη Boulevard Charlemagne και ζήτησε από την υπηρεσία που είναι αρμόδια για τα δημόσια έργα να εκτελέσει τις απαραίτητες εργασίες.

Εκτός από τις προαναφερόμενες θέσεις στάθμευσης που προβλέπονται ειδικά για τους επισκέπτες με αναπηρίες, η Επιτροπή έχει επίσης προβλέψει 216 θέσεις στάθμευσης εντός των κτηρίων της για το δικό της προσωπικό με προβλήματα υγείας (προσωπικό που υποφέρει από μόνιμες ή προσωρινές αναπηρίες/προβλήματα υγείας). Κάθε μία από αυτές τις θέσεις στάθμευσης διατίθεται κατόπιν ατομικού αιτήματος με βάση ιατρικό πιστοποιητικό.

• Προσβασιμότητα των πληροφοριών που παρέχονται για τα άτομα με αναπηρίες (3.3)

Η θέση της Επιτροπής όσον αφορά την προσβασιμότητα πληροφοριών περιλαμβάνεται στην σελίδα «EUROPA - Διευκόλυνση της πρόσβασης στους ιστότοπους» που βρίσκεται στον ιστότοπο (http://europa.eu.int/geninfo/accessibility_policy_en.htm), και έχει ως εξής: «όσον αφορά τον εξυπηρετητή EUROPA, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει αποφασίσει να καθιερώσει το επίπεδο συμμόρφωσης Α (προτεραιότητα 1) για νέους και ενημερωμένους ιστότοπους. Το WAI-A περιλαμβάνει κανόνες οι οποίοι δεν αφορούν μόνο άτομα με προβλήματα όρασης αλλά και άτομα με άλλα προβλήματα και αναπηρίες. Επιπλέον η Γενική Διεύθυνση Απασχόλησης, Κοινωνικών Υποθέσεων και Ίσων Ευκαιριών είναι αρμόδια για την ενημέρωση του επίσημου ιστότοπου του ευρωπαϊκού έτους των ανθρώπων με αναπηρίες στον εξυπηρετητή Europa, ο οποίος βρίσκεται στην ακόλουθη διεύθυνση: http://europa.eu.int/comm/employment_social/disability/index_en.html.

• Προσβασιμότητα του κοινού στους δικτυακούς τόπους (3.4)

Ο οδηγός για τους πάροχους πληροφοριών (Information Providers Guide - IPG) προορίζεται για τους συντάκτες των σελίδων που βρίσκονται στον ιστότοπο του EUROPA (συντονιστές, σχεδιαστές ιστότοπων, εργολάβους κλπ) και αφορά συντακτικά και τεχνικά θέματα καθώς και θέματα γραφημάτων. Οι κανόνες που περιλαμβάνει ο IPG(4) είναι υποχρεωτικοί για λόγους συνοχής και διευκόλυνσης των χρηστών.

Σύμφωνα με τον IPG οι σελίδες που προετοιμάζονται προκειμένου να δημοσιευθούν στον EUROPA πρέπει να πληρούν τα κριτήρια προσβασιμότητας του επιπέδου Α. Οι σχεδιαστές των ιστότοπων των γενικών διευθύνσεων και υπηρεσιών είναι υπεύθυνοι για την εκτίμηση της προσβασιμότητας των αντίστοιχων ιστότοπων τους και για τη διασφάλιση ότι θα είναι σύμφωνες προς τον IPG και προς το WAI-A. Διατίθενται πολλά εργαλεία με τα οποία μπορεί να εκτιμηθεί η συμμόρφωση προς τους ισχύοντες κανόνες προσβασιμότητας. Εξάλλου, η ομάδα συντονισμού EUROPA της Γενικής Διεύθυνσης ΤΥΠΟΥ παρέχει συστηματική βοήθεια στους σχεδιαστές ιστότοπων, όταν αυτοί εγκρίνουν τους ιστότοπους και τις ιστοσελίδες τους με βάση τα κριτήρια WAI-A (και με ορισμένα WAI-AA).

• Εναλλακτικά προσιτά μορφότυπα για όλα τα δημόσια έγγραφα της ΕΕ (3.5)

Οι σελίδες EUROPA που θα είναι σύμφωνες προς το WAI μπορούν, με το κατάλληλο λογισμικό τελικού χρήστη, να χρησιμοποιηθούν για τη δημιουργία κειμένων με μεγάλους χαρακτήρες, με γραφή Braille ή ακόμη και να μαγνητοφωνηθούν. Το πρόβλημα με έναν πολυγλωσσικό ιστότοπο όπως είναι ο EUROPA έγκειται στο ότι δεν μπορούν να διαβαστούν όλες οι γλώσσες με βοηθητικό λογισμικό. Ο τρόπος με τον οποίο θα μπορούσε να βελτιώσει η Επιτροπή τις σελίδες που είναι σύμφωνες προς το WAI θα ήταν η δημιουργία ηχητικών αρχείων ή αρχείων νοηματικής γλώσσας από αυτές τις σελίδες. Εντούτοις, αυτό θα μπορούσε να δημιουργήσει περισσότερα προβλήματα παρά να δώσει λύσεις, καθώς η εν λόγω τεχνική συνίσταται στην μηχανική μετάφραση: η αυτόματη μετάφραση σε νοηματική γλώσσα δεν θα είχε κανένα νόημα, όπως ακριβώς συμβαίνει με τη μηχανική μετάφραση που σπάνια είναι καλή η ποιότητά της. Μια εναλλακτική λύση θα ήταν να προσληφθεί ένας μεταφραστής νοηματικής γλώσσας, προκειμένου να δημιουργήσει αρχεία νοηματικής γλώσσας. Σ' αυτή την περίπτωση όμως, επειδή δεν υπάρχει μία ενιαία νοηματική γλώσσα (η νοηματική γλώσσα του γαλλόφωνου Βελγίου διαφέρει από τη νοηματική γλώσσα της Γαλλίας). Η εφαρμογή αυτής της λύσης συνεπώς θεωρείται ανέφικτη.

Μία πιθανή λύση, η οποία θα απαιτούσε διάφορους πρόσθετους πόρους, θα ήταν η σύνδεση με μια ηχητική συσκευή, εκτός από τα εισαγωγικά κείμενα μακροσκελών άρθρων/πληροφοριών, ώστε τα άτομα με αναπηρίες να καταλαβαίνουν γρήγορα εάν πρόκειται για πληροφορίες που τους ενδιαφέρουν και να συνεχίζουν ή να τις παραλείπουν. Εκτός αυτού σε έναν πολυγλωσσικό ιστότοπο όπως είναι ο EUROPA η τρέχουσα διαδικασία για τη δημιουργία περιεχομένου σύμφωνου με το WAI και ο έλεγχος του περιεχομένου αυτού, για να διαπιστωθεί η προσβασιμότητά του έχει αποδειχθεί μέχρι τώρα ότι είναι ο καλύτερος τρόπος διασφάλισης του υψηλότερου δυνατού επιπέδου προσβασιμότητας. Η Επιτροπή έχει εγκρίνει ένα σύστημα διαχείρισης του περιεχομένου των ιστοσελίδων το οποίο, όταν θα χρησιμοποιηθεί στο μέλλον, θα εγγυάται τη συμμόρφωση προς τις ελάχιστες απαιτήσεις προσβασιμότητας σε όλες τις ιστοσελίδες της.

Ένα άλλο προσιτό μορφότυπο είναι το «easy reading». Επ' ευκαιρία της ευρωπαϊκής ημέρας των ατόμων με αναπηρίες, το 2005, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε έγγραφα εργασίας με αυτό το μορφότυπο.

• Ενσωμάτωση των παιδιών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες (SEN) (4.2)

Όπως γνωρίζει ο Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής, η Επιτροπή δεν είναι αρμόδια για εκπαιδευτικά θέματα για το λόγο αυτό δεν μπορεί να εκτιμήσει ή να αξιολογήσει το νέο πρόγραμμα SEN στα Ευρωπαϊκά Σχολεία ούτε να δώσει οδηγίες στα Ευρωπαϊκά Σχολεία. Όλες οι αποφάσεις στον τομέα αυτό λαμβάνονται από το ανώτατο συμβούλιο των Ευρωπαϊκών Σχολείων (ΒοG), όπου η Επιτροπή διαθέτει μόνο μία από τις 29 ψήφους(5). Όμως, ως μέλος του BoG και ως υπεύθυνος εργοδότης του οποίου το προσωπικό δεν είναι ευχαριστημένο με αυτή την υπηρεσία των Ευρωπαϊκών Σχολείων (η οποία χρηματοδοτείται κατά μεγάλο μέρος με κοινοτικά χρήματα), η Επιτροπή ασχολείται σοβαρά με αυτό το θέμα και έχει ζητήσει να γίνει αξιολόγηση του προγράμματος SEN.

Το Μάρτιο του 2004, κατά τη σύσκεψη της παιδαγωγικής επιτροπής των Ευρωπαϊκών Σχολείων (μία προπαρασκευαστική υποεπιτροπή του BoG, όπου συζητούνται εκπαιδευτικά θέματα και προετοιμάζονται οι σχετικές προτάσεις οι οποίες υποβάλλονται σ' αυτό το συμβούλιο για εξέταση και έγκριση) π αρουσιάστηκαν για πρώτη φορά ορισμένες στατιστικές σχετικά με περιπτώσεις SEN. Η Επιτροπή ζήτησε να αξιολογηθεί το πρόγραμμα SEN από τους αρμόδιους επιθεωρητές/συντονιστές και η επόμενη έκθεση (το προσεχές έτος) σχετικά με το πρόγραμμα SEN να περιλαμβάνει τα αποτελέσματα αυτής της αξιολόγησης. Η τελευταία έκθεση σχετικά με το πρόγραμμα SEN ήταν παρόμοια με την πρώτη και για το λόγο αυτό η Επιτροπή κατά τη συνεδρίαση της παιδαγωγικής επιτροπής το Νοέμβριο του 2005 επανέλαβε το αίτημά της για αξιολόγηση του προγράμματος SΕN.

Επιπλέον, η Επιτροπή υπέβαλε αίτημα στο γραφείο του γενικού γραμματέα για τα Ευρωπαϊκά Σχολεία περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την εφαρμογή του προγράμματος SEN, το οποίο έχει σχέση και με άλλα αιτήματα για πληροφορίες εκ μέρους του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή, και προσδιόρισε εγγράφως το είδος των πληροφοριών που θα πρέπει να συγκεντρώσουν τα Ευρωπαϊκά Σχολεία. Μέχρι σήμερα κανένα στοιχείο δεν έχει διατεθεί στην Επιτροπή.

Η Επιτροπή ζήτησε επισήμως από το BoG περί τα τέλη Ιανουαρίου 2006 να γίνει αξιολόγηση της εφαρμογής του προγράμματος SEN και να συνταχθεί μια έκθεση σχετικά με αυτή την αξιολόγηση αργότερα κατά τη διάρκεια του επόμενου σχολικού έτους.

• Ανάλυση της έρευνας σχετικά με τις αναπηρίες (5.3)

Η έρευνα σχετικά με τις αναπηρίες που πραγματοποίησε η Επιτροπή το Δεκέμβριο του 2004 έχει αποτελέσει αντικείμενο ανάλυσης και τα αποτελέσματά της έχουν δημοσιευθεί στο εσωτερικό δίκτυο της Επιτροπής. Το πλήρες κείμενο με τα αποτελέσματα περιλαμβάνεται στο παράρτημα V και συνοψίζεται παρακάτω. Με βάση την ανάλυση των 3.526 απαντήσεων(6) προτείνονται επίσης ειδικές ενέργειες. Οι προτάσεις αυτές περιλαμβάνονται στις πληροφορίες που είναι δημοσιευμένες στο εσωτερικό δίκτυο και συνοψίζονται επίσης παρακάτω.

Ο μικρός αριθμός απαντήσεων από άτομα με αναπηρίες (216 συνολικά που αντιστοιχούν στο 6% των ερωτηθέντων) καθιστά δύσκολη την εξαγωγή οριστικών συμπερασμάτων από τα αποτελέσματα της έρευνας, επειδή δεν ήταν σαφές εάν οι απαντήσεις ήταν αντιπροσωπευτικές ενός μικρού αριθμού ατόμων με αναπηρίες που απασχολούνται στην Επιτροπή ή ένα χαμηλό ποσοστό απαντήσεων από ένα μεγαλύτερο αριθμό ατόμων. Εντοπίστηκαν πάντως από πολλούς ορισμένα προβλήματα για τα οποία θα μπορούσαν να ληφθούν περαιτέρω μέτρα, όπως είναι οι δυσκολίες που ανέφεραν ορισμένα μέλη του προσωπικού ότι αντιμετώπισαν όταν ζήτησαν ορισμένες σχετικά απλές προσαρμογές για να διευκολύνουν την εργασία τους, όπως είναι οι κατάλληλες καρέκλες ή τα κατάλληλα τραπέζια γραφείου καθώς και οι προσαρμοσμένοι ηλεκτρονικοί υπολογιστές. Αυτές θα ήταν οι «κατάλληλες προσαρμογές» κατά την έννοια του κανονισμού υπηρεσιακής κατάστασης (άρθρο 1δ 4), που είναι υποχρεωμένο να παρέχει το όργανο στο προσωπικό με αναπηρίες, ώστε να το διευκολύνει κατά την εκτέλεση των επίσημων καθηκόντων του. Υπόψη της Επιτροπής ετέθησαν επίσης ορισμένες δυσκολίες που συνάντησαν ορισμένα άτομα με αναπηρίες κατά την πρόσβασή τους στα κτήρια ή εντός των κτηρίων (στενοί διάδρομοι λόγω τοποθέτησης διάφορων ερμαρίων αποθήκευσης, πολύ βαριές πόρτες πυροπροστασίας).

108 απαντήσεις αφορούσαν το ενδεχόμενο διακρίσεων όσον αφορά τις δυνατότητες σταδιοδρομίας ή εξέλιξης της σταδιοδρομίας. Αυτά τα μέλη του προσωπικού ανέφεραν ότι έτυχαν λιγότερο ευνοϊκής μεταχείρισης εξ' αιτίας της αναπηρίας τους με συνέπεια την καθυστέρηση της επαγγελματικής τους εξέλιξης, την ανάθεση σε αυτά εργασιών με περιορισμένο ενδιαφέρον ή την μη πρόσβαση σε μαθήματα κατάρτισης, ενώ παράλληλα, σε διαπροσωπικό επίπεδο, ορισμένα μέλη του προσωπικού απετέλεσαν αντικείμενο ταπεινωτικής, απειλητικής ή επιθετικής συμπεριφοράς από ανώτερούς τους ή από συναδέλφους. Η Επιτροπή εξέτασε με μεγάλη προσοχή αυτά τα προβλήματα που της έθεσε υπόψη της το προσωπικό με αποτέλεσμα να προταθεί η λήψη των ακόλουθων μέτρων:

• Τα πορίσματα της συνοπτικής έκθεσης ετέθησαν υπόψη όλων των διευθυντών που είναι αρμόδιοι για τους ανθρώπινους πόρους, της ιατρικής υπηρεσίας, της μονάδας για την ασφάλεια και την υγιεινή, της κεντρικής γραμματείας επαγγελματικού προσανατολισμού (SCOP) και της διυπηρεσιακής ομάδας για την αναπηρία, προκειμένου να τα μελετήσουν και να φροντίσουν για τη βελτίωση της ενημέρωσης ως προς αυτά τα θέματα. Διασφαλίστηκε επίσης ότι οι σχετικές υπηρεσίες ενημερώθηκαν σχετικά με τα σχόλια που έγιναν στο πλαίσιο της έρευνας σχετικά με αυτές.

• Πρέπει να διασφαλιστεί ότι θα ενημερωθεί ολόκληρο το προσωπικό ότι οι διακρίσεις με βάση την αναπηρία απαγορεύονται ρητά από τον κανονισμό υπηρεσιακής κατάστασης. Κατά συνέπεια η έρευνα και το αποτέλεσμά της, που θεωρούνται ως σημαντικά μέσα προκειμένου να ευαισθητοποιηθεί το προσωπικό σχετικά με αυτά τα θέματα και να γίνουν αλλαγές, έχουν δημοσιευθεί στη διεύθυνση του ενδοδικτύου που αφορά την αναπηρία.

• Οι διατάξεις του κανονισμού υπηρεσιακής κατάστασης σχετικά με την απαγόρευση των διακρίσεων (άρθρο 1δ 1) αναφέρονται στη θέση του ενδοδικτύου της Επιτροπής που αφορά την αναπηρία.

• Επιπλέον, στην εν λόγω θέση του ενδοδικτύου υπενθυμίζεται στο προσωπικό ότι σύμφωνα με τους όρους του κώδικα ορθής πρακτικής για την απασχόληση ατόμων με ειδικές ανάγκες, η μονάδα ίσων ευκαιριών και καταπολέμησης των διακρίσεων της Γ.Δ. Προσωπικού και Διοίκησης είναι αρμόδια για την εξέταση σε εμπιστευτική βάση των παραπόνων που έχουν σχέση με την εφαρμογή του εν λόγω κώδικα. Η μονάδα αυτή εξετάζει με διακριτικότητα και με τη δέουσα εμπιστευτικότητα τα παράπονα που της υποβάλλονται.

• Η καθυστέρηση όσον αφορά την παροχή ή τη μη πραγματοποίηση των κατάλληλων προσαρμογών ήταν ένα από τα συχνότερα θέματα των απαντήσεων στα ερωτήματα της έρευνας. Η λ ιγότερο ευνοϊκή μεταχείριση εξ' αιτίας της αναπηρίας, όπως είναι η καθυστέρηση της επαγγελματικής εξέλιξης ή η ανάθεση εργασιών με περιορισμένο ενδιαφέρον, ήταν επίσης ένα από τα θέματα των απαντήσεων. Ο κώδικας ορθής πρακτικής προβλέπει ότι ένας σύμβουλος ειδικευμένος σε θέματα επαγγελματικής κατάρτισης και αποκατάστασης πρέπει να αποτελεί μέλος της ομάδας που συμβουλεύει την SCOP και ότι η Επιτροπή θα ορίσει έναν ειδικό για να πραγματοποιεί εργονομικές αξιολογήσεις του εργασιακού περιβάλλοντος των μελών του προσωπικού με αναπηρίες. Ο ορισμός/διορισμός ειδικών ήταν μία από τις προτεραιότητες της Γενικής Διεύθυνσης Προσωπικού και Διοίκησης κατά το 2005 με στόχο την δυναμική προσέγγιση του θέματος της επαγγελματικής εξέλιξης, την αξιολόγηση του εργασιακού περιβάλλοντος και η έγκαιρη πραγματοποίηση των κατάλληλων προσαρμογών. Οι ειδικοί αυτοί στο SCOP και στη μονάδα ασφάλειας και υγιεινής της Γενικής Διεύθυνσης Προσωπικού και Διοίκησης έχουν ήδη οριστεί. Επιπλέον, θα εξεταστούν και οι διάφορες δημοσιονομικές διατάξεις υπέρ του προσωπικού με αναπηρίες καθώς και το θέμα της διάθεσης ειδικών πόρων από τον προϋπολογισμό για την πραγματοποίηση των κατάλληλων προσαρμογών, ώστε να επιτευχθεί το μεγαλύτερο δυνατό όφελος.

• Η Γ.Δ. Προσωπικού και Διοίκησης θα εξετάσει το ύψος των διάφορων πιστώσεων του προϋπολογισμού που διατίθενται για το προσωπικό με αναπηρίες, ώστε να διασφαλίσει ότι θα επιτευχθεί το μεγαλύτερο δυνατό όφελος για το προσωπικό για το οποίο διατίθενται αυτοί οι πόροι. Ειδικότερα η Γ.Δ. Προσωπικού και Διοίκησης θα εξετάσει την ανάγκη διάθεσης ειδικών πόρων από τον προϋπολογισμό για την πραγματοποίηση των κατάλληλων προσαρμογών στον χώρο εργασίας και κατά πόσο οι πόροι αυτοί θα πρέπει να διατίθενται σε κεντρικό επίπεδο ή σε επίπεδο γενικών διευθύνσεων.

• Το θέμα του καθορισμού και της παρακολούθησης κάποιου στόχου για την απασχόληση των ατόμων με αναπηρίες πρέπει επίσης να εξεταστεί. Η Γ.Δ. Προσωπικού και Διοίκησης σε συνεργασία με την διυπηρεσιακή ομάδα για θέματα αναπηρίας και την ΕPSO (καθώς και άλλες σχετικές ομάδες) θα εξετάσουν τους διάφορους τρόπους με τους οποίους μπορεί να προωθηθεί η πρόσληψη περισσότερων ατόμων με αναπηρίες. Επιπλέον, θα εξετάσουν διάφορους τρόπους, για να γίνουν πιο αξιόπιστες και να ενημερώνονται τακτικά οι τωρινές και μελλοντικές στατιστικές σχετικά με την απασχόληση ατόμων με αναπηρίες στην Επιτροπή, ενώ παράλληλα θα τηρούνται οι υποχρεώσεις που προκύπτουν από τον κανονισμό 45/2001.

• Στο πλαίσιο της προσπάθειας για τη διαμόρφωση μιας πιο ορατής και δυναμικής πολιτικής σ' αυτόν τον τομέα η Γ.Δ. Προσωπικού και Διοίκησης οργάνωσε τον Ιανουάριο του 2006 μια διαβούλευση με τα κράτη μέλη σχετικά με τις διαδικασίες που ενδέχεται να έχουν καθιερώσει στις εθνικές τους διοικήσεις για την προώθηση της πρόσληψης και για την πραγματοποίηση των κατάλληλων προσαρμογών για άτομα με αναπηρίες με στόχο των εντοπισμό των καλύτερων πρακτικών που υπάρχουν στα κράτη μέλη οι οποίες θα μπορούσαν να εφαρμοσθούν και εντός της Επιτροπής.

Επιπλέον, το θέμα της πραγματοποίησης μιας δεύτερης έρευνας σχετικά με τις αναπηρίες το 2007 και το 2008, ώστε να διαπιστωθεί τι πρόοδος έχει επιτευχθεί, θα εξεταστεί περί τα τέλη του 2006. Με βάση τα αποτελέσματά της θα γίνει ανακαθορισμός των προτεραιοτήτων, εάν χρειαστεί, και θα καθοριστούν και νέες προτεραιότητες.

• Ευαισθητοποίηση σχετικά με τα θέματα αναπηρίας (5.4)

Ο καλλήτερος τρόπος για την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση του προσωπικού σχετικά με τα θέμα αναπηρίας ήταν η δημοσιότητα που δόθηκε στην έγκριση του αναθεωρημένου κώδικα ορθής πρακτικής και η πραγματοποίηση μιας έρευνας σε ολόκληρο το προσωπικό της Επιτροπής σχετικά με τα θέμα αναπηρίας. Και στα δύο γεγονότα δόθηκε μεγάλη δημοσιότητα. Το πρώτο γεγονός δημοσιεύθηκε στην εβδομαδιαία εσωτερική εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, «Commision en Direct», η οποία διανέμεται σε ολόκληρο το προσωπικό, διατίθεται μέσω του ενδοδικτύου και εκτυπώνεται σε 50.000 για όλα τα όργανα της ΕΕ. Το δεύτερο γεγονός απετέλεσε αντικείμενο ανακοίνωσης του Γενικού Διευθυντή προς ολόκληρο το προσωπικό της Επιτροπής.

Το επόμενο βήμα στο πλαίσιο της προσπάθειας ευαισθητοποίησης θα είναι η δημοσίευση των αποτελεσμάτων της έρευνας στο ενδοδίκτυο της Επιτροπής. Κατ' αυτό τον τρόπο θα δοθούν πληροφορίες σχετικά με την ανάλυση των απαντήσεων καθώς και των συνακόλουθων ενεργειών που προγραμματίζονται για το 2006.

Το προσωπικό που συμμετέχει σε μαθήματα κατάρτισης των μελών των επιτροπών επιλογής ή των εξεταστικών επιτροπών διαγωνισμώνενημερώνονται ήδη ως προς αυτά τα θέματα και στις αρχές του 2006 θα είναι διαθέσιμος και ένας πρακτικός οδηγός ορθής πρακτικής για την καταπολέμηση των διακρίσεων (περιλαμβανομένης και της αναπηρίας) για αυτούς που συμμετέχουν στα επιμορφωτικά μαθήματα και για τους προϊσταμένους των γενικών διευθύνσεων που είναι αρμόδιοι για θέματα προσωπικού.

Επιπλέον, η Επιτροπή εξετάζει τη δυνατότητα λήψης ειδικών μέτρων ευαισθητοποίησης μέσω μαθημάτων κατάρτισης ή μέσω της οργάνωσης διαλέξεων ή σεμιναρίων για το προσωπικό κατά το 2006 ή το 2007 και μάλιστα στις 3 Δεκεμβρίου, που είναι η ετήσια ευρωπαϊκή ήμερα ατόμων με αναπηρίες. Η λήψη τέτοιων μέτρων θα εξαρτηθεί από τη διαθεσιμότητα οικονομικών πόρων.

IV. Συμπέρασμα

Η Επιτροπή έχει υιοθετήσει μια πλατιά, προοδευτική και δυναμική προσέγγιση όσον αφορά τις πολιτικές της που αφορούν τα άτομα με αναπηρίες. Ο νέος κανονισμός υπηρεσιακής κατάστασης, ο αναθεωρημένος κώδικας ορθής πρακτικής και οι διάφορες υπηρεσίες που παρέχονται λαμβάνουν υπόψη τις ειδικές ανάγκες που ενδέχεται να έχουν τα άτομα με αναπηρίες στις σχέσεις τους με την Επιτροπή.

Στόχος της Επιτροπής είναι να διασφαλίσει την τήρηση της αρχής για την καταπολέμηση των διακρίσεων σε όλες τις σχέσεις της με τα άτομα με ειδικές ανάγκες και να αναθεωρεί σε τακτική βάση τις σχετικές ρυθμίσεις της. Η Επιτροπή θα συνεχίσει τη διαβούλευσή της με τις ειδικευμένες υπηρεσίες της και τους εκπροσώπους του προσωπικού με αναπηρίες, κυρίως μέσω της διοργανικής ομάδας για θέματα αναπηρίας, ώστε να διασφαλίσει ότι θα επιτευχθεί αυτός ο στόχος.

Κατάλογος συνημμένων

Παράρτημα I: Απόφαση της Επιτροπής για την εφαρμογή του άρθρου 1δ (4) του κανονισμού υπηρεσιακής κατάστασης.

Παράρτημα II: Απόφαση της Επιτροπής της 25 ης Νοεμβρίου 2003 σχετικά με τον αναθεωρημένο κώδικα ορθής πρακτικής για την απασχόληση ατόμων με ειδικές ανάγκες

Παράρτημα III: Προσωρινές κατευθυντήριες γραμμές για την εκτέλεση του κονδυλίου του προϋπολογισμού «συμπληρωματική βοήθεια για τα άτομα με ειδικές ανάγκες» που αφορά τις πιστώσεις για την παροχή κοινωνικών υπηρεσιών στα άτομα με αναπηρίες.

Παράρτημα IV: Κατευθυντήριες γραμμές για την ίδια συμμετοχή στις δαπάνες που έχουν σχέση με την αναπηρία

Παράρτημα V: Ανάλυση της έρευνας μεταξύ των μελών του προσωπικού που αφορά τις αναπηρίες.

---

(1) Ο R . R . U . είναι ένας κανονισμός που ισχύει για την περιφέρεια των Βρυξελλών. Έχει ως στόχο να ενοποιήσει, για λόγους απλοποίησης, του ισχύοντες κανονισμούς όσον αφορά τις πολεοδομικές προδιαγραφές που ισχύουον για την περιφέρεια των Βρυξελλών, της πρωτεύουσας.

(2) C (2003) 4362 της 18.11.2003.

(3) Οι εξωτερικές θέσεις στάθμευσης υπόκεινται στην έγκριση της υπηρεσίες δημόσιων έργων των αρχών των Βρυξελλών.

(4) http://europa.eu.int/comm/ipg/index _en.htm.

(5) 25 κράτη μέλη, η Επιτροπή, ενώσεις γονέων, η ευρωπαϊκή υπηρεσία ευρεσιτεχνιών (για θέματα που έχουν σχέση με το ευρωπαϊκό σχολείο του Μονάχου), εκπρόσωποι προσωπικού.

(6) Ο συνολικός αριθμός μόνιμου και έκτακτου προσωπικού στην Επιτροπή ανέρχεται σε 25.000 περίπου.