Αναζήτηση ερευνών

Η υπόθεση αφορούσε την άρνηση του Εκτελεστικού Οργανισμού Καινοτομίας και Δικτύων (INEA) να χορηγήσει πλήρη δημόσια πρόσβαση σε μια τροποποίηση συμφωνίας επιχορήγησης σχετικά με το έργο της βασικής σήραγγας Λυών-Τορίνο. Ο INEA υποστήριξε ότι η πλήρης δημοσιοποίηση του εγγράφου θα έβλαπτε τα εμπορικά συμφέροντα των φορέων που συμμετέχουν στο έργο και θα υπονόμευε την ιδιωτική ζωή και την ακεραιότητα ιδιωτών.

Βασιζόμενη στην επιθεώρηση του αιτούμενου εγγράφου, η Διαμεσολαβήτρια έκρινε ότι υπήρχε υπέρτερο δημόσιο συμφέρον για τη δημοσιοποίηση πληροφοριών που αφορούσαν καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση του έργου. Ως εκ τούτου, η Διαμεσολαβήτρια πρότεινε στον Ευρωπαϊκό Εκτελεστικό Οργανισμό για το Κλίμα, τις Υποδομές και το Περιβάλλον (CINEA), ο οποίος διαδέχθηκε και αντικατέστησε τον INEA την 1η Απριλίου 2021, να επανεξετάσει τη θέση του σχετικά με το αίτημα του ενδιαφερόμενου, με σκοπό την παροχή της ευρύτερης δυνατής πρόσβασης του κοινού.

Στην απάντησή του, ο CINEA συμφώνησε να χορηγήσει ευρύτερη πρόσβαση στο έγγραφο. Υποστήριξε, ωστόσο, ότι περαιτέρω δημοσιοποίηση θα υπονόμευε τη δημόσια ασφάλεια. Σημείωσε επίσης ότι η εξαίρεση περί δημόσιας ασφάλειας στο δίκαιο της ΕΕ σχετικά με την πρόσβαση του κοινού σε έγγραφα είναι απόλυτη και δεν μπορεί να υπερκεραστεί από κάποιο δημόσιο συμφέρον.

Η Διαμεσολαβήτρια σημείωσε ότι ο Οργανισμός δεν είχε προηγουμένως επικαλεστεί την εξαίρεση περί δημόσιας ασφάλειας και θεώρησε ανεπαρκή την αιτιολογία που παρέσχε ο CINEA για τον σκοπό αυτό. Ως εκ τούτου, πρότεινε στον CINEA να παράσχει στον ενδιαφερόμενο κατάλληλη αιτιολογία που να στηρίζει την εφαρμογή της εξαίρεσης περί δημόσιας ασφάλειας.

Ο CINEA συμφώνησε να παράσχει πρόσθετες πληροφορίες στον ενδιαφερόμενο. Η Διαμεσολαβήτρια θεωρεί τις πρόσθετες πληροφορίες επαρκείς για να εξακριβωθεί ο λόγος για τον οποίο ο CINEA επικαλέστηκε την εξαίρεση περί δημόσιας ασφάλειας. Λαμβάνοντας υπόψη τις εν λόγω πρόσθετες πληροφορίες, η Διαμεσολαβήτρια θεωρεί επίσης εύλογο ο CINEA να επικαλεστεί την εξαίρεση περί δημόσιας ασφάλειας σε αυτήν την περίπτωση.

Εφόσον ο CINEA συμφώνησε να ακολουθήσει την πρόταση της Διαμεσολαβήτριας, η Διαμεσολαβήτρια έκλεισε την υπόθεση με το συμπέρασμα ότι δεν δικαιολογείται η διεξαγωγή περαιτέρω ερευνών.

Η υπόθεση αφορούσε την άρνηση του Συμβουλίου της ΕΕ να παράσχει πλήρη πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα που σχετίζονται με τις τριμερείς διαπραγματεύσεις μεταξύ του Συμβουλίου, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με νομοθετική πρόταση για τις εκπομπές οχημάτων. Το Συμβούλιο παρείχε πρόσβαση μόνο σε μέρη εγγράφων που αναγνώριζε ως εμπίπτοντα στο πεδίο εφαρμογής του αιτήματος, ισχυριζόμενο ότι η γνωστοποίηση των υπόλοιπων μερών θα μπορούσε να υπονομεύσει την υπό εξέλιξη διαδικασία λήψης αποφάσεων.

Η επιθεώρηση των εγγράφων από την ομάδα έρευνας της Διαμεσολαβήτριας έδειξε ότι τα απαλειφθέντα μέρη περιέχουν τη στρατηγική του Συμβουλίου για τις διαπραγματεύσεις με το Κοινοβούλιο. Τα εν λόγω απαλειφθέντα μέρη δεν είχαν κοινοποιηθεί στο Κοινοβούλιο κατά τη χρονική στιγμή όπου το Συμβούλιο αρνούνταν την πρόσβαση στον ενδιαφερόμενο.

Η Διαμεσολαβήτρια αναγνώρισε ότι η κοινοποίηση των εν λόγω πληροφοριών ενόσω οι διαδικασίες βρίσκονταν σε εξέλιξη μπορούσε να υπονομεύσει σοβαρά τη διαπραγματευτική θέση του Συμβουλίου. Κατά συνέπεια, υπ’ αυτό το πρίσμα οι απαλείψεις ήταν δικαιολογημένες. Έκρινε ωστόσο ότι, μετά την επίτευξη συμβιβασμών επί των εν λόγω θεμάτων στο πλαίσιο των τριμερών διαπραγματεύσεων, τα σχετικά μέρη των εγγράφων θα έπρεπε να γνωστοποιηθούν.

Κατά τη διάρκεια της έρευνας, το Συμβούλιο προσδιόρισε τρία ακόμη έγγραφα, τα οποία είχε κοινοποιήσει στο Κοινοβούλιο ενόψει των τριμερών διαπραγματεύσεων. Η Διαμεσολαβήτρια έκρινε ότι αυτά συνιστούν σημαντικά νομοθετικά έγγραφα και ότι η γνωστοποίησή τους θα έδινε στο κοινό τη δυνατότητα να παρακολουθήσει σωστά τις τριμερείς διαπραγματεύσεις και να προσπαθήσει να επηρεάσει τη νομοθετική διαδικασία στο κρίσιμο αυτό στάδιο. Ως εκ τούτου, η Διαμεσολαβήτρια πρότεινε στο Συμβούλιο να κοινοποιήσει τα τρία αυτά έγγραφα. Το Συμβούλιο αποδέχτηκε την πρόταση.

Ο ενδιαφερόμενος εξέφρασε τη δυσαρέσκειά του με την εν λόγω έκβαση, ιδίως όσον αφορά την εκτίμηση της Διαμεσολαβήτριας υπέρ της απόφασης του Συμβουλίου να μην κοινοποιήσει ορισμένα μέρη των εγγράφων ενόσω οι διαπραγματεύσεις βρίσκονταν σε εξέλιξη. Ως εκ τούτου, η Διαμεσολαβήτρια περάτωσε την έρευνα, επιβεβαιώνοντας την εκτίμησή της και περιγράφοντας διεξοδικότερα τα συμπεράσματα στα οποία είχε καταλήξει.